Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Thơ Hàn Mặc Tử mang đến sự tươi đẹp, phong khoáng, tràn đầy cảm xúc và đôi khi còn có chút “điên loạn”. Ông sử dụng bút pháp tượng trưng, siêu thực với lối thơ nửa kín nở mở khiến người đọc phải tò mò, thích thú. Hãy cùng The POET magazine điểm qua những tác phẩm hay để đời trong suốt sự nghiệp sáng tác của ông.
Thơ Hàn Mặc Tử tập Máu cuồng & Hồn điên bao gồm rất nhiều tác phẩm xuất sắc, trong đó p
Hiểu gì không ý nghĩa của trời thơ? Của hương hoa trong trăng lờn lợt bảy Của lời câm muôn vì sao áy náy Hiểu gì không em hỡi! Hiểu gì không? Anh ngâm nga để mở rộng cửa lòng, Cho trăng xuân tràn trề say chới với, Cho nắng hường vấn vương muôn ngàn sợi; – Cho em buồn, trời đất ứa sương khuya, Để em buồn, để em nghiệm cho ra Cái gì kết lại mới thành tinh tú? Và uyên ương bởi đâu không đoàn tụ? Và tình yêu sao lại dở dang chi? Và vì đâu, gió gọi giật lời đi? – Lời đi qua một chiều trong kẽ lá, Một mùi thơm mới nửa lừng sa ngã, Anh nếm rồi ý vị của làn mơ?
Lệ Kiều ơi! Em còn giữ ý thơ Trong đôi mắt mùa thu trong leo lẻo, Ở xa xôi lặng nhìn anh khô héo. Bên kia trời, hãy chụp cả hồn anh. Hãy van lơn ở dưới chân Bàn thành, Cho yêu ma muôn năm vùng trở dậy, Náo không gian cho lửa lòng bùng cháy, Và để cho kinh động đến người tiên, Đang say sưa ở thế giới Hão huyền, Đang trửng giỡn ở bên sông Ngân biếc…
Anh rõ trước sẽ có ngày cách biệt, Ngó như gần, song vẫn thiệt xa khơi! Lau mắt đi, đừng cho lệ đầy vơi. Hãy mường tượng một người thơ đang sống Trong im lìm, lẻ loi trong dãy động. – Cũng hình như, em hỡi! động Huyền Không Mà đêm nghe tiếng khóc ở đáy lòng, Ở trong phổi, trong tim, trong hồn nữa. Em cố nghĩ ra một chiều vàng úa, Lá trên cành héo hắt, gió ngừng ru: “Một mối tình nức nở giữa âm u, “Một hồn đau rã lần theo hương khói, “Một bài thơ cháy tan trong nắng dọi, “Một lời run hoi hóp giữa không trung, “Cả niềm yêu, ý nhớ cả một vùng, “Hoá thành vũng máu đào trong ác lặn.”
Đấy là tất cả người anh tiêu tán, Cùng Trăng Sao bàng bạc xứ Say Mơ, Cùng tình em tha thiết như văn thơ, Ràng rịt mãi cho đến ngày tận thế.
Ta không nhấp rượu, Mà lòng ta say… Vì lòng nao nức muốn Ghì lấy đám mây bay… Té ra ta vốn làm thi sĩ, Khát khao trăng gió mà không hay! Ta đi bắt nắng ngừng, nắng reo, nắng cháy Trên sóng cành, – sóng áo cô gì má đỏ hây hây… Ta rình nghe niềm ý bâng khuâng trong gió lảng, Với là hơi thở nồng nàn của tuổi thơ ngây Gió nâng khúc hát lên cao vút, Vần thơ uốn éo lách rừng mây. Ta hiểu ta rồi, trong một phút, Lời tình chới với giữa sương bay.
Tiếng vàng rơi xuống giếng, Trăng vàng ôm bờ ao… Gió vàng đang xao xiếng, Áo vàng hở chị chưa chồng đã mặc đi đêm. Theo tôi đến suối xa miền, Cổi thơ, cổi mộng, cổi niềm yêu đương…
Mây trôi lơ lửng trên dòng nước, Đôi tay vốc uống quên lạnh lùng. Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủ, Đầy mình lốm đốm những hào quang…
Ta khạc hồn ra ngoài cửa miệng Cho bay lên hí hửng với ngàn khơi Ở trên kia, có một người Ngồi bên sông Ngân giặt lụa chơi Nước hoá thành trăng, trăng ra nước Lụa là ướt đẫm cả trăng thơm Người trăng ăn vận toàn trăng cả Gò má riêng thôi lại đỏ hườm Ta hẵng đưa tay choàng trăng đã Mơ trăng ta lượm tơ trăng rơi Trăng vướng lên cành lên mái tóc cô ơi, Hãy đứng yên tôi gỡ cho rồi cô đi Thong thả cô đi Trăng tan ra bọt lấy gì tôi thương Tối nay trăng ở khắp phương Thảy đều nao nức khóc nường vu qui Say! Say lảo đảo cả trời thơ Gió rít tầng cao trăng ngả ngửa Vỡ tan thành vũng đọng vàng khô Ta nằm trong vũng trăng.
Cả miệng ta trăng là trăng! Cả lòng ta vô số gái hồng nhan; Ta nhả ra đây một nàng, Cho mây lặng lờ, cho nước ngất ngây, Cho vì sao rụng xuống mái rừng say. Gió thổi rào rào như lá đổ, Suối gì trong trắng vẫn đồng trinh. Bóng ai theo dõi bóng mình, Bóng nàng yêu tinh. Dịp cười như tiếng vỡ pha lê… Thưa, tôi không dám say mê, Một mai tôi chết bên khe ngọc tuyền. Bây giờ tôi dại tôi điên, Chấp tay tôi lạy cả miền không gian.
Hẹn tôi tảng sáng đi tìm mộng, Mộng còn lưởng vưởng bến xa mơ… Tiếng gà gáy rụng trăng đầu hạ, Tôi hoảng hồn lên, giận sững sờ!
Máu đã khô rồi thơ cũng khô Tình ta chết yểu tự bao giờ! Từ nay trong gió, – trong mây gió, Lời thảm thương rền khắp nẻo mơ.
Ta còn trìu mến biết bao người Vẻ đẹp xa hoa của một trời, Đầy lệ, đầy thương, đầy tuyệt vọng. Ôi! giờ hấp hối sắp chia phôi!
Ta trút linh hồn giữa lúc đây, Gió sầu vô hạn nuối trong cây… – Còn em sao chẳng hay gì cả? Xin để tang anh đến vạn ngày.
Đo từ ngọn cỏ tới cung trăng Những sợi hào quang vân thước vàng Bắt! Bắt! Thơ bay trong gió loạn Để xem tình tứ nặng bao cân
Ở đây vô số là xuân mộng. Tới tấp lòng tôi lượn sóng trời Ai nỡ dang tay mà vớt lấy Mùi hương trong nếp áo xiêm rơi
Tôi tìm ánh nắng vạn đời vương Vì cuốn sách xưa lúc lạ thường Tờ giấy mong manh tình đã nhạt, Tôi làm sao níu được niềm thương ?
Ở đâu có những lá tinh hoa, Phước lộc vô biên đến mọi nhà Ở đâu có những lương tâm quí, Tiếng thơm lừng thấu đến tai vua
Tôi ước ao là tôi ước ao, Tình tôi vô lượng sẽ dâng cao Như bông trăng nở, bông trăng nở, Những cánh bông thơ trắng ngạt ngào.
Có rất nhiều tập thơ Hàn Mặc Tử về tình yêu, dưới đây là danh sách tổng hợp tất tần tật các tác phẩm:
Gió xuân đi khỏi bao giờ, Tấc xuân với tấm lòng thơ não nùng. Hỏi mình, mình có nhớ nhung, Bao la non nước một vùng nước non. Quen nhau từ thuở đào non, Biết nhau từ thuở trăng tròn, ai ôi! Hương thơm bay mất đi rồi, Mỗi lần hoa nở gây mùi yêu đương. Chiêm bao thấy mặt chán chường, Tỉnh ra hoảng hốt, hỏi nường, nường đâu! Sao trong giai tiết mà sầu, Rưng rưng nước mắt ai hầu lau cho?
Mở miệng không ra, những nghẹn ngào, Tương tư sầu ấy cực làm sao! Nghe chim anh võ kêu buồn đáp, Thấy bóng đông quân tới biếng chào. Đứng sững ngoài hiên mà tưởng tượng… Ngồi thừ trước án để chiêm bao. Mặc cho hoa rụng bay tơi tả, Lẩm bẩm: “Em ơi, khổ thế nào”!
Tuổi trẻ nào e nỗi ế chồng Dèm pha mặc kệ ngó như không Sen phơi nắng hạ hương càng thắm Bùn lóng hồ thu nước vẫn trong Dòng Ngư gieo thơ chưa gặp khách Cầu Lam đợi ngọc quản chi công Miệng lằn lưới mối đừng khua nữa Ta há như ai vững tợ đồng!
Gió rủ nhau đi chốn cả rồi Nhỏ to, câu chuyện, ô kìa coi Trong lau như có điều chi lạ, Hai bóng lung lay, thấy cọ mài… Chen chúc, bóng trăng dòm thiệt kĩ: Hai cành lau siết vì yêu thương Cái Nàng năm ngoái không quay lại Ngồi nghỉ bên lau để vấn vương Âm thầm, gió quyến mùi hương mất Để khóm vi lau đứng trẻn trơ Từ trước say sưa tình quấn quýt, Lạnh lùng không nói tận bao giờ…
Thần trí cao dâng đến chín trời Cung cầm rất lạ nỗi chơi vơi E khi mùi đạo là hương đức Đớp mắt lên cho chí rụng rời Hào quang vây riết điềm chiêm bao Chúa hiện ra trong điệu nhạc nào Đầy rẫy no nê nguồn sáng láng Rất nên trăng ngọc với vàng sao Phút giây hoan lạc ngớp vô song Bờ bến thơ đây rộn gió lòng Ý đã nên sang, tình phải trọng Cho mau! Lời nguyền nóng lên không Chúa tôi, trên hết báu thanh xuân Rất đã, rất no, ớn bội phần Lời đẹp cao rao muôn trượng cả: Đây, xuân như ý, nguyện như rằm
Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự Tôi đều nhận thấy trên môi em Làn môi mong mỏng tươi như máu Đã khiến môi tôi mấp máy thèm
Từ lúc tóc em bỏ trái đào Tới chừng cặp má đỏ au au Tôi đều nhận thấy trong con mắt Một vẻ thơ ngây và ước ao
Lớn lên, em đã biết làm duyên Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng Nghe nói ba em chưa chịu nhận Cau trầu của khách láng giềng bên
Ta: Nắng chiều mát dịu như kem, Về đâu vội vã cô em bán trầu? Vì đâu duyên thắm nơi nhau, Dừng chân đứng lại trên cầu đã nao…
Nàng: Nắng chiều trong lá vườn chen, Chợ chiều hết họp lỡ duyên em rồi, Vui gì anh hỏi lôi thôi, Tương tư nặng gánh ai người biết cho…
Ta: Nắng chiều hôn lấy má em, Giữa đàng gặp gỡ anh thèm duyên tơ… Trên đồi mây trắng vẩn vơ, Bay quanh lưu luyến, sững sờ có khi…
Nàng: Lòng em như nước suối trong, Tình em như miếng giầu nguồn anh ơi, Hàng này đáng giá mấy mươi, Mà anh mua lấy cho người ta chê?
Ta: Trong khi khao khát tình yêu, Dầu rằng tốt, xấu, giàu, nghèo, cũng cam, Cánh đồng lả lướt khói lam, Anh mơ cái lúc hương trầm đốt lên…
Nàng: Lòng em nghe đã bồi hồi, Yêu anh không biết mở lời sao đây? Ô kìa! Bóng liễu ngất ngây, Đứng im không nói đã say sưa tình…
Ta: Ở đây có sẵn trầu tươi, Em têm một miếng em mời anh đi, Rồi ra duyên thắm lâu dài Trăm năm ghi lấy những lời ngây thơ.
Lan ngắm giùm em, lịch sự không? Lần đầu em mặc áo thêu bông… Lan đâu hiểu lẽ em làm dáng, Lan ạ! Mai đây em lấy chồng…
Non nước tâm tình rộng bốn phương Đòi em làm Nhạc, tôi làm Hương Đêm nay đại yến Lâm Xuân Các Điêu Thuyền đàn khúc Tề Tuyên Vương
Xong rồi đôi ta qua Đào Nguyên Em làm rượu ngọt, anh làm men Tiên cô không đợi duyên mời mọc Say thôi gò má đỏ rần lên.
Liêu Tây bây giờ đang chiêm bao Bây giờ ly biệt đến phương nao Ước chi ta hoá làm Lê ảnh Để khóc thương nhau đến bạc đầu.
Ta căm với tiếng reo khô Ta buồn với liễu bên hồ ngẩn ngơ Ngông cuồng đi hái vần thơ Yêu đương, rót nước để chờ trăng lên Bóng Hằng trong chén nằm nghiêng Lả lơi, tắm mát, làm duyên gợi tình Sóng xao mặt nước rung rinh Lòng ta khát miếng chung tình từ lâu Uống đi cho đỡ khô hầu Uống đi cho bớt cái sầu mênh mang Có ai nuốt ảnh trăng vàng Có ai nuốt cả bóng nàng Tiên Nga Đã thèm cái giấc mơ hoa
Kìa anh xem! Dải mây hờ trên đỉnh núi, Buổi chiều hôm đã nhuộm một màu lam. Và trên không đàn cò trắng đương làm Một bài thơ dài không vần điệu.
Bài thơ ấy xoá dần trong rặng liễu, Mà chúng ta – thi sĩ – đương mơ say Đương lặng nhìn hiện tượng của trời mây, Lòng ta bỗng xôn xao và nức nở.
Rồi tự nhiên, âm thầm trong tiếng thở, Lời ca ngâm vang dậy giữa đồi thông, Khiến vi lau im lặng, suối trong ngừng, Không lay nữa, cũng không thèm chảy nữa,
Chỉ ngây ngất lóng nghe lời mai mỉa Những linh hồn vất vả vì yêu thương. Kìa anh xem! Cô gái đứng bên đường, Mặc yếm thắm, dáng ngây thơ và bẽn lẽn.
Hái rau sam, nhưng xuân tình không thể nén, Trên làn môi ươn ướt như thèm duyên Mà chúng ta – thi sĩ – lặng triền miên Đương tìm vần! Trẻ, đẹp, non trong nếp áo.
Nếu cảnh vật, nước mây không huyền ảo. Hồn thơ đâu tràn vọt như giòng khe… Hồn thơ đâu uyển chuyển như sáo hè, Văng vẳng thổi, lan man trong bóng tối
Và hồn thơ đâu, anh hỡi! Cao vòi vọi, Như mây bay về chốn ngụ nàng Tiên, Mà những đêm thanh trong lúc ngả nghiêng, Để xiêm áo trễ tràng cho mát mẻ…
Trời sớm tinh sương em dậy rồi, Vội vàng vén áo ra vườn coi… Sương mai ấp lấy làn da thịt, Em hái trầu tươi, em cũng tươi.